Svaki četvrti kontrolisani ratar u Republici Srpskoj u potpunosti je lažirao podatke o zasijanim površinama merkantilne pšenice, zbog čega u naredne dvije godine ne mogu računati na podsticaje.

U Ministarstvu poljoprivrede, šumarstva i vodoprivrede RS ističu da su nepravilnosti utvrđene prilikom ovogodišnje identifikacije i kontrola prijavljenih zasijanih površina pod merkantilnom pšenicom, koje je obavila Agencija za agrarna plaćanja RS.

– Kontrole su izvršene kod 145 korisnika na površini od 767 hektara i kod 47 njih ili 32 odsto podaci navedeni u prijavi se u potpunosti slažu sa stanjem na terenu. Kod 60 korisnika, odnosno 42 odsto, uočeno je djelimično neslaganje prijavljenih površina, dok je kod 38 ratara ili 26 odsto uočeno potpuno neslaganje prijavljenih i zatečenih podataka na terenu – saopšteno je iz Ministarstva poljoprivrede. Dodali su da će korisnici koji su dali netačne podatke o sjetvi merkantilne pšenice biti sankcionisani tako što će dobiti pasivan status u naredne dvije godine, odnosno u tom periodu neće imati pravo na bilo koju vrstu podsticaja.

Vršilac dužnosti direktora Agencije za agrarna plaćanja RS Predrag Sladojević kaže da će kontrole biti nastavljene do početka žetve, a pored pšenice, pod lupom će se naći i površine zasijane uljanom repicom, sojom, suncokretom.

– Nepravilnosti koje smo zatekli na terenu su zaista zabrinjavajuće. Ne možemo stići sve prekontrolisati, ali na osnovu ovih podataka pretpostavljamo da na četvrtini prijavljenih parcela nema zasijane pšenice, što je mnogo. Agrarni budžet za tu kulturu iznosi četiri miliona KM, a ako uzmemo u obzir ove podatke, zaključujemo da oko milion KM ode ratarima za laži – kazao je Sladojević.

Pojasnio je da će pasivan status dobiti samo proizvođači kod kojih je utvrđeno potpuno neslaganje podataka, dok će oni kod kojih su utvrđeni djelimični propusti podsticaje dobiti samo za parcele na kojima je pšenica i zasijana, a hektari koje su prijavili, ali ne i obradili, biće odbijeni prilikom obračuna za isplatu subvencija.

Predsjednik Saveza udruženja poljoprivrednih proizvođača RS Stojan Marinković kaže da je ovaj savez najveći zagovornik pojačanih kontrola jer su odavno uvidjeli da neke stvari na terenu bitno ne štimaju, te da mnogi ljudi uzimaju subvencije koje nisu zaslužili.

– Ovim kontrolama se pokazala istinitost naših sumnji u malverzacije. Neophodno je da te provjere budu nastavljene svake naredne godine i to za sve biljne kulture, ne samo ratarske. Za nekoliko godina, kada proizvođači uvide da su te provjere ozbiljne i da se sprovode, počeće da se ponašaju odgovorno. Nadam se da će zloupotreba iz godinu u godinu biti sve manje – rekao je Marinković.

Razlog za visok procenat otkrivenih malverzacija Marinković vidi i u činjenici da su se pojedini ratari, čije su parcele lani bile pod lupom, nadali da će ove godine izbjeći provjere, pa su pribjegli lažiranju podataka.

– Proizvođači moraju znati da se kontrolama mogu nadati u svakoj sezoni i moraju se navići da govore istinu – kategoričan je Marinković navodeći da su ovakve provjere veoma značajne jer obezbjeđuju više novca za proizvođače koji se stvarno bave poljoprivredom.

Satelit

U Ministarstvu poljoprivrede ističu da će od ove godine, pored uobičajenih kontrola na licu mjesta, kontrole biti obavljane i softverskim sistemom “etFarm”, gdje su podaci elektronskog katastra i podaci iz registra poljoprivrednih gazdinstava povezani sa satelitskim snimcima, što značajno olakšava identifikaciju prijavljenih sjetvenih površina na terenu.

– Pored kontrola sjetvenih površina pšenice, sistemom će biti kontrolisane i površine zasijane uljanom repicom, suncokretom i sojom. U softver su trenutno uključene digitalizovane katastarske čestice u 21 opštini – rekli su u resornom ministarstvu.

Glas Srpske